Czy po wykupie pojazdu z leasingu trzeba płacić podatek?

Po upływie umowy na leasing samochodu używanego lub nowego pojawia się pytanie: co dalej z pojazdem? W tym artykule przyjrzymy się tematowi wykupu auta po okresie leasingu i możliwości jego sprzedaży, biorąc pod uwagę aspekty finansowe, podatkowe i praktyczne.

Co po zakończeniu umowy na leasing samochodu używanego?

Leasing samochodu używanego stanowi atrakcyjną opcję finansowania dla przedsiębiorców i nie tylko. Wykup samochodu po zakończeniu umowy daje możliwość wprowadzenia go do majątku firmy lub prywatnego użytku. Sprzedaż samochodu po leasingu została jednak w ostatnim czasie utrudniona, aczkolwiek nadal istnieje sposób, aby zrobić to na korzystnych warunkach.

Spis treści:



Czym jest leasing i dlaczego wybierają go głównie firmy?

Leasing samochodów osobowych i użytkowych z roku na rok staje się coraz popularniejszy, szczególnie jeśli chodzi o przedsiębiorców. Leasing pozwala na korzystanie z pojazdu przez określony czas w zamian za regularne płatności i dopilnowanie takich aspektów jak regularne przeglądy i serwisy. Stojąc przed wyborem leasingu, możemy zostać zapytani o rodzaj finansowania, jaki nas interesuje.

Obecnie najpowszechniejszym rodzajem leasingu pojazdów jest ten operacyjny. Jest on powszechnie wykorzystywany przez firmy i inne podmioty prawne. Wyróżnić możemy także leasing finansowy, który będzie popularniejszą formą finansowania dla osób fizycznych. Najczęściej leasinguje się pojazdy fabrycznie nowe, jednak w ostatnich latach coraz popularniejszy jest także leasing samochodów używanych.

Aspekty podatkowe

Z leasingu – przede wszystkim operacyjnego – korzystają głównie przedsiębiorstwa. Według badania „Leasing Index” z 2021 roku aż 81% firm korzysta z tej formy finansowania swoich pojazdów. Dlaczego leasing jest opłacalny dla przedsiębiorców? Istnieje kilka powodów. Po pierwsze, przedsiębiorcy mogą odliczać od podatku koszty leasingu, takie jak raty, naprawy, paliwo czy ubezpieczenie, co przekłada się na niższy podatek dochodowy oraz możliwość „odzyskania” części podatku VAT z faktur przychodowych.


Mniej formalności

Kolejnym aspektem, który przemawia na korzyść leasingu w porównaniu z tradycyjnym kredytem, jest mniejsza ilość formalności wymaganych podczas składania wniosku o finansowanie. Wiele banków oferuje możliwość wnioskowania o leasing w formie wniosku online, w którym określamy nasze przychody i miesięczne obciążenia.
Co prawda banki mogą wymagać od nas potwierdzenia tych danych w postaci zeznania PIT za poprzedni okres rozliczeniowy lub przesłania sprawozdania finansowego (w przypadku spółek i innych podmiotów prawnych), jednak tę czynność możemy także wykonać online. Więcej na temat różnic pomiędzy leasingiem a kredytem na samochód przeczytasz w artykule: Leasing czy kredyt
Jak wspomnieliśmy wcześniej, Istnieją dwa główne rodzaje leasingu: operacyjny i finansowy. Różnią się one w wielu aspektach, które opisujemy poniżej.

Leasing operacyjny – czym jest?

W przypadku leasingu operacyjnego leasingodawca (inaczej: finansujący) jest właścicielem pojazdu i udostępnia go leasingobiorcy na podstawie podpisanej umowy. Leasingobiorca płaci regularne raty leasingowe powiększone o podatek VAT, które w przypadku firm są kosztem działalności.

Przy tej formie finansowania pojazd jest składnikiem majątkowym instytucji, która udzieliła leasingu, a nie leasingobiorcy. Co ważne z perspektywy osoby, która wzięła leasing, do kosztów uzyskania przychodu można zaliczyć nie tylko same raty, lecz także opłatę początkową i końcową. Leasing operacyjny jest najczęściej wybieraną formą finansowania pojazdów przez przedsiębiorców.
Leasing operacyjny

Leasing finansowy – czym jest?

Leasing finansowy, zwany inaczej kapitałowym, w swojej zasadzie działania przypomina bardziej kredyt na samochód. Umowa zawierana jest na co najmniej 6 miesięcy, a w czasie jej trwania leasingobiorca opłaca stałe raty i z góry uiszcza całą kwotę podatku VAT. Leasingobiorca ma również obowiązek wprowadzić przedmiot leasingu do swojej ewidencji środków trwałych i dokonywać odpisów amortyzacyjnych (w przypadku przedsiębiorstw).

W przeciwieństwie do leasingu operacyjnego leasingobiorca staje się pełnoprawnym właścicielem samochodu wraz z podpisaniem umowy z bankiem. Warto tutaj jednak zaznaczyć, iż instytucje finansowe zabezpieczają się na wypadek nierzetelności kontrahentów i w przypadku niepłacenia rat mogą egzekwować zwrot przedmiotu umowy.

W leasingu finansowym z reguły nie ma ustalonego wykupu końcowego. Podobnie sytuacja się ma w przypadku opłaty wstępnej, chociaż wiele banków i tak wprowadza do swoich umów zapisy o wyższej racie początkowej, która de facto może być traktowana jako tego rodzaju opłata. Leasing finansowy częściej wybierany jest przez osoby fizyczne niż firmy.

Wykup samochodu z leasingu – na czym to polega?

Możliwość wykupu samochodu dotyczy tylko leasingu operacyjnego (choć leasingobiorca nie jest do tego zobligowany). Taka opcja może być jednak bardzo korzystna i wiele osób oraz firm decyduje się na nią. Dzieje się tak, ponieważ kwota, za jaką można wykupić auto poleasingowe, jest zazwyczaj dużo niższa od wartości rynkowej samochodu. Co jednak istotne, kwota wykupu pojazdu po okresie leasingowania jest z góry określona w umowie podpisywanej z bankiem.

Decyzja o nabyciu samochodu po zakończeniu umowy leasingu operacyjnego skutkuje różnymi konsekwencjami podatkowymi, w zależności od celu, w jakim dana osoba nabywa pojazd. Możliwe jest nabycie samochodu w ramach prowadzonej działalności gospodarczej lub na cele prywatne.

Wykup samochodu z leasingu w ramach prowadzonej działalności

Gdy przedsiębiorca decyduje się na wykup samochodu z leasingu w ramach prowadzonej firmy, otrzymuje fakturę VAT. Nie jest ona powiązana z fakturami za raty leasingowe, które pod względem podatkowym klasyfikowane są jako usługi. Faktura końcowa jest natomiast traktowana jako dostawa towarów.

Jeśli chodzi o dalsze czynności związane z wykupem pojazdu, możemy go jednorazowo ująć w kosztach firmy lub zdecydować się na wprowadzenie go jako środka trwałego i amortyzować podobnie, jak miałoby to miejsce w przypadku zakupu pojazdu używanego. Warto tu jednak zaznaczyć, że jednorazowe ujęcie w kosztach jest możliwe jedynie w przypadku, gdy kwota wykupu końcowego nie przekracza 10 tys. złotych netto.

Wykup samochodu z leasingu w ramach działalności gospodarczej, gdy kwota przekracza 10 tys. złotych netto

Jeśli wartość początkowa wykupionego samochodu z leasingu przekracza kwotę 10 tys. złotych netto, to zgodnie z obowiązującymi przepisami zawartymi w ustawie o podatku PIT przedsiębiorca ma obowiązek wprowadzenia pojazdu do ewidencji środków trwałych i dokonywania amortyzacji cząstkowej. Wartość liczona jest jako netto dla czynnych podatników VAT lub brutto dla podatników zwolnionych z VAT.

Gdy wprowadzamy wykupiony pojazd z leasingu do ewidencji środków trwałych, jego wartość to kwota faktury za wykup + koszty związane z przerejestrowaniem. Nieuzasadnione w tym przypadku jest wycenienie wartości na podstawie cen rynkowych. Formalnie bank sprzedaje nam auto w kwocie, która była ustalona w umowie leasingowej na dzień jej podpisywania, powiększonej o ewentualne różnice w oprocentowaniu. Wartość ta powinna zostać pomniejszona o podatek VAT w przypadku podatników będących jego płatnikami.

Wprowadzenie pojazdu do ewidencji środków trwałych a podatek VAT


Jeśli już jesteśmy w sytuacji, w której musimy wprowadzić pojazd z leasingu do ewidencji środków trwałych, warto zastanowić się, czy będzie on wykorzystywany jedynie w celach służbowych, czy również w prywatnych.

W pierwszym wariancie będziemy mogli odliczyć podatek VAT w pełnej wysokości, a w drugiej jedynie 50%. Należy tutaj jednak zaznaczyć, że chęć odliczenia pełnego podatku VAT wiąże się z pewnymi konsekwencjami – nasz pojazd musi rzeczywiście być wykorzystywany jedynie w firmie, a wszystkie pokonywane nim trasy powinny być rejestrowane w ewidencji przebiegu pojazdu. Co jednak ważne, od jakiegoś czasu akceptowalną przez urzędy formą rejestracji przebiegu są zapisy z GPS.

W przypadku, kiedy pojazd będzie służyć także celom prywatnym, możemy odpisać jedynie połowę podatku VAT. Opcja ta jest dobra dla osób, które rzeczywiście wykorzystują pojazd w trybie mieszanym, np. w tygodniu jeżdżą nim na spotkania biznesowe, a w weekendy zabierają rodzinę za miasto. W przypadku amortyzacji 50% nie mamy obowiązku prowadzić ewidencji przebiegu.

samochodu z leasingu

Wykup samochodu z leasingu do celów prywatnych

Jeśli podpisana przez nas umowa z bankiem pozwala na wykup prywatny, to nic nie stoi na przeszkodzie, aby faktura końcowa była wystawiona na osobę fizyczną, a pojazd nie był ujmowany w ewidencji środków trwałych naszej firmy. Trzeba tu jednak zaznaczyć, że w takiej sytuacji nie będziemy mogli odliczyć podatku VAT od tego dokumentu.

Warto zauważyć, że samochód, który po upływie leasingu został wykupiony prywatnie, nadal może być wykorzystywany w naszej działalności. W takiej sytuacji będzie można „odpisać” jednak jedynie 20% kosztów związanych z poniesionymi wydatkami na paliwo, naprawy czy ubezpieczenie. Regulują to te same przepisy podatkowe, co wykorzystanie prywatnego majątku w działalności.

Sprzedaż samochodu po leasingu w 2023 roku

Polski Ład wprowadził wiele zmian, które dotknęły m.in. sprzedaż samochodu po leasingu. W przeszłości, a dokładnie do końca 2021 roku, sprzedaż samochodu po leasingu po upływie 6 miesięcy od jego nabycia nie powodowała powstania przychodu podlegającego opodatkowaniu w działalności. W praktyce oznaczało to, że po wykupie pojazdu z leasingu mogliśmy odczekać 6 miesięcy i sprzedać auto na podstawie umowy kupna-sprzedaży i zastosować podatek PCC w wysokości 2%, a nie, jak ma to miejsce w działalności, podatku PIT w wysokości 12%, jeśli nie przekraczamy pierwszego progu.

Obecnie samochód wykupiony z leasingu po 2021 roku, zarówno na cele prywatne, jak i firmowe, podlega standardowemu opodatkowaniu PIT. Aby można było sprzedać samochód z zastosowaniem podatku PCC, należy odczekać 6 lat.

Skąd wynika taka zmiana przepisów? Otóż wykupienie aut po leasingu po niskiej cenie, a następnie sprzedawanie ich po upływie 6 miesięcy było często obserwowanym zjawiskiem. Rząd uznał taką praktykę za działanie na pograniczu prawa i postanowił ukrócić ten proceder. Właśnie w tym celu wprowadzone zostały nowe regulacje.

W przeszłości różne interpretacje indywidualne wskazywały, że podatnicy powinni stosować podatek PIT lub CIT w przypadku spółek przy sprzedaży pojazdów wykupionych w leasingu, jednak do momentu wprowadzenia Polskiego Ładu nie było to unormowane.

Czy Polski Ład zmienił przepisy dotyczące darowizny auta wykupionego z leasingu?

Jeśli mowa o zmianach podatkowych dotyczących sprzedaży pojazdu poleasingowego, to warto wspomnieć, że Polski Ład nie zmienił ich w przypadku darowizn. Jeśli zatem planujemy wykup pojazdu i późniejsze obdarowanie nim naszej rodziny, to nadal możemy to zrobić bez konsekwencji podatkowych (jeśli darowizna nie przekracza kwoty 10 434 zł dla grupy pierwszej do 1 lipca 2023 roku i kwoty 36 120 zł dla grupy pierwszej od 1 lipca 2023 roku). W przypadku, gdy obdarowana osoba zdecyduje się na sprzedaż pojazdu, to nie musi czekać 6 lat, aby zastosować podatek PCC.

Do grupy pierwszej należą:
  • małżonkowie;
  • zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki itd.);
  • wstępni (rodzice, dziadkowie, pradziadkowie itd.);
  • pasierb;
  • zięć/synowa;
  • rodzeństwo;
  • ojczym, macocha, teściowie.

Warto zauważyć, że w polskim prawie są łącznie 4 grupy podatkowe, w których obowiązują różne kwoty wolne od podatku. Na uwagę zasługuje fakt, że darowizna w grupie 0, czyli na rzecz rodziców, jest całkowicie zwolniona z podatku, bez względu na kwotę darowizny.
Znajdź samochód, który do Ciebie pasuje
Znajdź samochód